Mijn ontmoeting met Sarah Dobbe valt samen met een alarmerende kop op de voorpagina van dagblad Trouw van die dag: “Niet alle patiënten mogen thuis sterven, omdat verzekeraars dat te duur vinden”. Als voormalig wijkverpleegkundige, uit de tijd van voor de minutenregistratie en de doorgeschoten marktwerking, ben ik het ermee eens als Sarah me wijst op hoe funest ons huidige zorgsysteem uitwerkt op de zo gewenste menswaardige zorg. Sarah: ‘Ook zorgverleners die te maken hebben met goede zorg voor mensen met dementie lopen hier tegenaan. Van de mensen die wij spreken, maar bijvoorbeeld ook uit meldpunten die we openen voor zorgverleners, horen we veel verhalen over hoe het er aan toe gaat in de zorg. Zo weten we dat veel mensen in de zorg zich ondergewaardeerd voelen, niet alleen op financieel gebied maar ook omdat er veel te weinig naar ze wordt geluisterd. Het is belangrijk dat zij genoeg tijd en middelen krijgen om hun werk goed te doen, dat onzin-bureaucratie wordt aangepakt en dat onzinnige functies in de zorg, die niets aan de zorg toevoegen, ook worden aangepakt. Dan komt er meer ruimte voor mensen in de zorg.’
Nationaal zorgfonds
Net als veel andere collega’s uit de fractie is ook Sarah graag en vaak in de praktijk te vinden. ‘Laatst was ik nog in een verpleeghuis, waar ik onder de indruk was van de manier waarop de verzorgenden liefdevolle en waardige zorg verlenen. Maar het wordt zorgverleners vaak moeilijk gemaakt om hun werk te doen. Er wordt nog te veel gewerkt met afvinklijstjes. En in de wijkverpleging is er bijvoorbeeld nog steeds de “5 minuten-registratie” die tot veel irritatie en onnodige tijdsbesteding leidt. Maar wie kritiek heeft moet ook met een alternatief komen: de SP pleit al jaren voor de invoering van een Nationaal Zorgfonds (www.nationaalzorgfonds.nl) als basis voor ons zorgsysteem. Daarin hebben de professionals veel meer zeggenschap en nemen we afscheid van de zorgverzekeraar als verantwoordelijke voor goede zorg.’
Tijd voor daden
Sarah zag hoe haar opa met dementie in een verpleeghuis ‘oude stijl’ verbleef. Recent overleed haar vader, die in het laatste stadium begeleid werd door Buurtzorgmedewerkers. ‘Buurtzorg heeft wat mij betreft een voorbeeldfunctie, hoe ze met zo min mogelijk bureaucratie het werk organiseren en daarbij vertrouwen geven aan hun medewerkers.’ Vader Dobbe was overigens, als architect en adviseur huisvesting ouderenzorg, nauw betrokken bij het ontwikkelen van het concept van het Zorgbuurthuis. Inmiddels is het eerste Zorgbuurthuis in Nederland geopend, in Oss. Hoe belangrijk een goed doordachte vormgeving is van de omgeving waarin mensen verblijven, is onder andere bekend uit het fantastische werk van Anneke van der Plaats (www.breinplaats.nl). ‘De SP wil dat ouderen voortaan kunnen kiezen tussen goede zorg thuis, of voor een fijne plek in een kleinschalig Zorgbuurthuis. Een plek waar je oud kunt worden, in je eigen vertrouwde buurt. Waar je samen kunt wonen met je partner, ook als de één zorg nodig heeft en de ander niet. Met vers eten, en vaste en bekende gezichten. In Oss heeft een aantal mensen hier de schouders onder gezet samen met de buurt, en het is gelukt om dit te realiseren. Dat laat in de praktijk zien dat het ook echt anders kan.’ De huidige PVV-staatssecretaris voor langdurige en maatschappelijke zorg nam eind 2024 een kijkje en beloofde snel terug te komen omdat ze meer wil weten over dit project wat mogelijk navolging moet krijgen in het land. Sarah: ‘We hopen dat kijken en meer weten ook tot daden gaat leiden!’
Peter Bakens is redacteur van DementieVisie en was werkzaam als docent en wijkverpleegkundige